Türkiye'de edebiyat ticarileşiyor mu; daha fazla kitap satmak için her şey mübah mı sorusu

Kitap okumak insanoğlunun belki de en önemli eylemlerinden biridir. Yazının icat edilmesiyle beraber, yazılı ve sözlü gelenekler de arttı. Yazı ortaya çıktığından beri beyaz kağıda yazılan harfleri, kelimeleri, cümleleri okuyoruz, okumaya da devam ediyoruz. Edebiyat sanatın yedi dalından biri olduğu için her sanat dalı kadar önemlidir.

Fakat Türkiye'de son zamanlarda ya da yıllarda kimi yazarların daha çok kitap satmak için yaptıkları reklam çalışmaları dikkatlerden kaçmıyor. Bununla beraber edebiyat ticarileşiyor mu sorusu da doğmuş oluyor.

Her yazar kitabının okunmasını, kitabından haberdar olunmasını ister. Zaten yazılan bir eser okunmak içindir. Yayınevleri yeni çıkan kitabın reklamını yapar ama ne yazık ki yazara göre çoğu zaman reklam yapılıyor. Öte yandan yayınevlerinin reklama ayırdığı bütçeler de sınırlı.

ÇIKMAYAN KİTABIN REKLAMINI YAPMAK

Günümüz edebiyatının çok satan bir yazarı var. Yazdığı her kitap tabiri caize ekmek peynir gibi kapışılıyor. Deyim yerindeyse çimento kağıdına yazsa bile satan bir yazar. Ben de bu yazarın yazdığı 22 kitabı bugüne kadar okudum. Sevdiğim, beğendiğim bir kalem. Burada hakkını teslim ettik; gelelim meramıma...

"YENİ ROMAN GELİYOR..."

Sanırım nisan ya da mayıs ayıydı, yani bul yıldan bahsediyorum 2024... Kendisine ait sosyal medya hesabından "Yeni roman geliyor" diye paylaşım yaptı bahsettiğim çok satan yazar. Haliyle ben de sevindim. Fakat bu duyuruların, reklamların, paylaşımların ardı arkası bir türlü bitmedi.

Her gün çıkmayan kitabıyla ilgili insanları meraklandıran, kitabı aldırmaya teşvik eden reklam ve tüketime dair paylaşımları görmeye devam edince; kendisini bütün sosyal medya hesaplarından takip etmeyi bıraktım .Kitap çıktıktan sonra üzerine konuşulur, yazılır, çizilir.

Ama kitabın ne zaman piyasaya çıkacağı bile belli olmazken şimdiden çok satmak için yapılan bu çabalar edebiyatın değerini küçültmekten, amacından saptırmaktan başka bir şey ifade etmiyor.

ÇOK SATMA FİKRİ

Yine örnek verdiğim (adı lazım değil) yazarın bundan dört beş yıl önce çıkacak romanı için büründüğü halleri görseydiniz emin olun kitabı almaktan vazgeçecektiniz. İnsan düşünmeden edemiyor; "Bir kitap daha fazla satmak için" değer mi? İşte bütün bunları bir araya getirince Türkiye'de edebiyat ticarileşiyor eleştirilerini de dikkate almak gerekiyor.

ergul.tosun@ensonhaber.com