Abbas Sayar'ın merkezinde insanın olduğu, şiirsel romanı: Yılkı Atı

Cumhuriyet dönemi yazarlarından olan Abbas Sayar'ın en önemli yapıtlarından olan Yılkı Atı, yazarın baş eserlerinden biridir. Yılkı Atı'nda insan var...

Abbas Sayar’ın ilk romanı olma özelliğini taşıyan Yılkı Atı, kitapseverlerinin kitaplığında bulunması gerekenlerden...

1970 yılında yayınlanan kitap, aslında çok daha önce yazılmış ancak nedense uzun süre yayınlanmamıştır. Yayınlandıktan 1 yıl sonra ise TRT Roman Başarı Ödülü kazanmıştır.

120 sayfalık bu kitabın neden gecikme ile yayınlandığını araştırdıysam da tatmin edici bir yanıta ulaşamadım.

Dorukısrak, hızlı, çevik ve sadık bir attır. Yıllarca sahibi İbrahim Bey’e bir sürü yarış kazandırır. Çalışkanlığını, hızını çok beğenen İbrahim Bey, atına karşı müthiş bir sevgi beslemektedir. Fakat Dorukısrak zaman geçtikçe yaşlanır, hızını, çevikliğini kaybeder, adeta başka bir ata dönüşür.

Güçsüz düşen at, sahibinden eski sevgi ve ihtimamı görmemeye en sonunda kovulmaya mahkum olur. Çünkü artık yarışları kazanamamaktadır. Evsiz kalan hayvancağız, her gece eski ahırına gelir, ancak sıkıca kilitli kapıyla karşılaşır. En nihayetinde bir gün eski sahibi emektar atı acımasızca döver.

Bu olayın ardından Dorukısrak, doğup büyüdüğü kasabayı terk ederek, yabani diyarlarda kendine başka bir yuva bulmaya karar verir.

Sevgili dostumuz bu yolculuğunda, Çılkır adlı bir atla tanışır. Kısa sürede çok iyi arkadaş olurlar. Kendileri gibi sahipsiz bırakılmış başka atlarla da arkadaşlık eder. Hepsinin hikayesi aynıdır. Sahipleri tarafından yıllarca her işte çalıştırılmış, işleri bittikten sonra da sokağa bırakılmış atların hikâyesi.

Kitap, 1971 TRT Roman Başarı Ödülü sahibidir. "Güçlü, hırslı bir at kişnemesi ovanın dört bir yönüne dağıldı. Dağınık düzen otlayan sekiz on at başlarını kaldırdılar ve kulaklarını diktiler. İçlerinde güçlü kuvvetlileri vardı. Kimi kahra uğramış zavallı, kimi yılkının alışığı..."

ŞİİRSEL ANLATIM

Hesaptan düşülmüş, defterden silinmiş Dorukısrak'ın yılkıya bırakılma öyküsüdür. Kışın dağda, belde başının çaresine bakacak, çıplak tabiatla savaşacak, ömrü olur da bahara yılkıdan sağ dönerse, o zaman ona bir iş düşünülecektir. Halk dilinin zengin kelime ve deyimleriyle işlenerek, şiirsel bir anlatımla ölümsüzleştirilmiştir.

Sayfa: 120

MERKEZİNDE İNSAN OLAN ROMAN

Yolculuk bittiğinde ilk gördüğü ahıra girmek istese de kapalı bir kapı karşısında çaresiz kalır. Davetsiz misafirinin haline acıyan Hıdır Bey'in himayesine girer. Böylelikle bütün kışı burada, sıcak bir ahırda geçirmeye başlar.

Dorukısrak, kendisini sahiplenen, yiyecek veren yeni bakıcısını çok sevmekle birlikte büyük bir minnet de beslemeye başlar. Artık kötü günler geride kalmış, yeni hayatın kapıları açılmıştır. Kitap, yılkı atını anlatıyor olsa da aslında merkezinde insan var.