Kırgızistan ve Tacikistan arasında sınır meselesi çözümü

Sovyetler Birliği’nin dağıldığı 1991’den bu yana Kırgızistan ile Tacikistan arasında oluşan sınır meselesinde son noktaya gelindi.

Kırgızistan Ulusal Güvenlik Devlet Komitesi Başkanı Kamçıbek Taşiyev, parlamento oturumunda konuştu.

Taşiyev, Tacikistan ile sınır meselesinin çözümüne ilişkin yıllardır süren görüşmelerin sonuçlarını değerlendirdi.

1924-1927 YILLARINDA İMZALANAN BELGELERE BAĞLI KALINDIĞI BİLDİRİLDİ

İki ülke arasındaki müzakerelerin Aralık 2002’de başladığını aktaran Taşiyev, "Görüşmeler sırasında iki ülke hükümet komisyonlar tarafından 45 protokol, topografik gruplar tarafından 86 ve hukuki konulardaki gruplar arasında 25 protokol imzalandı. Kırgızistan ve Tacikistan arasında sınırın toplan uzunluğu 1006,84 kilometredir. Bunun 519,9 kilometresi 2011 yılına kadar belirlenmiştir. Geriye kalan 486,94 kilometresi son 3 yılda belirlenmiştir" dedi.

Taşiyev, Tacikistan tarafı sınır belirlemede 1924-1927 yıllarında imzalanan belgelere bağlı kaldığına işaret ederek, şöyle dedi:

Kırgızistan tarafı ise 8 Aralık 1991’de imzalanan Bağımsız Devletler Topluluğu’nun (BDT) kuruluşuna ilişkin anlaşmayı, 21 Aralık 1991’de imzalanan Almatı Deklarasyonu’nu ve BDT’nin bütünlüğüne ilişkin Moskova Deklarasyonu’nu baz almayı önerdi. Yani iki devlet iki farklı belgeye dayanarak sınır meselesini müzakere etmeyi önermişti. Bu nedenler taraflar 10 yılı aşkın süredir karşılıklı anlaşma sağlayamadı. Yıllar boyunca devlet sınırının tek bir metresi bile belirlenmedi.

"HER İKİ TARAF DA MEMNUN OLMALIDIR"

Taşiyev, 2021 yılında Kırgızistan ve Tacikistan hükümetleri arası komisyonların sınır meselesi konusunda görüşmeleri yeniden başlattığını ve sonuçlar elde etmeyi başardığını kaydederek, "Devlet sınırlarının 1991 belgeleri bazında ve mevcut sınırlarımız üzerinde belirleneceği konusunda anlaştık. Alınan kararlar karşılıklı ve iki taraflıdır. Bir devlet sınırı hiçbir zaman tek taraflı çözülmez. Her iki taraf da memnun olmalıdır" dedi.

"ONLARDAN 190 HEKTAR TOPRAK ALDIK"

Sınır meselesi çözümü için toprak takası yapılacağına işaret eden Taşiyev, "Biz (Tacikistan’dan) onlardan 190 hektar toprak aldık ve 190 hektar toprak da verdik. Adil bir takas yaptık. Küçük araziler verdik ve bizim topraklarımızdaki (Tacikistan’a ait toprakları) büyük toprakları aldık" dedi.